Verlies begeleiden

Leren omgaan met mensen die rouwen

Verlies van een dierbare persoon, van gezondheid, werk, een thuis, een toekomstperspectief… In je werk krijg je te maken met patiënten, cliënten, medewerkers of studenten die een ingrijpende verandering in hun leven meemaken en rouwen om dit verlies.

Rouw is de prijs die je betaalt voor gehechtheid, verbondenheid en liefde. Vroege ervaringen, je cultuur en je persoonlijkheid bepalen in belangrijke mate hoe je met verliezen in je leven omgaat. Ieder mens rouwt op zijn of haar unieke manier. Er staat geen tijd voor rouw en de uitingsvormen zijn zeer divers. De een trekt zich terug of gaat meteen over op de orde van de dag. Een ander toont verzet of blijft in de kwaadheid zitten. En weer een ander wil alleen maar praten over het verlies en het verdriet. Daarom is omgaan met mensen die, al dan niet bewust, rouwen lang niet altijd gemakkelijk. Misschien weet je niet goed hoe te reageren en is het moeilijk om de juiste woorden te vinden. Of heb je het gevoel dat je met lege handen staat. Hoe treed je met de ander in contact en hoe stem je af op de behoefte van de ander op dat moment en draag je bij aan diens veerkracht?

Vier dingen kunnen je hierbij helpen:

  1. Kennis over verlies, rouw en rouwcultuur geeft je meer duidelijkheid over wat je wel en niet voor de ander kunt betekenen.
  2. Bewustwording van hoe jouw ervaringen en beelden je handelwijze kleuren: wat zijn je impulsen en valkuilen in het contact én wat heb je te bieden aan kwaliteiten en mooie eigenschappen?
  3. Oefening in het creëren van ‘innerlijke ruimte’ zodat je de ander onbevangen tegemoet kunt treden en er kunt zijn voor die ander.
  4. Coachingsvaardigheden: houding en gespreksvaardigheden bij het bieden van betrokkenheid en aandacht.

Voor wie?

Mijn workshops en trainingen Verlies begeleiden zijn geschikt voor ieder die in zijn of haar werk in contact komt met mensen die een ernstig verlies lijden: hulpverleners, maatschappelijk werkers, huisartsen, verpleegkundigen, vrijwilligers in de (terminale) zorg en sociale hulp, docenten, leidinggevenden, vertrouwenspersonen, uitvaartbegeleiders.

Thema’s in de training

Kennis vergaren en reflecteren op ervaringen en beelden

  • Verschillende soorten verliezen
  • Reacties op een verlies, o.a. verschillen tussen mannen en vrouwen
  • Uitingen van ‘verstoorde’ rouw: zoals depressie, psychosomatische klachten, relatieproblemen, sterke eenzaamheidsgevoelens
  • Traditionele en hedendaagse opvattingen over rouwen. Duale rouw: gerichtheid op herstel én op verlies.
  • Beelden en oordelen over rouw: ‘weldoeners en dooddoeners’
  • Eigen ervaringen met en beelden over rouwen: hoe kleuren zij jouw handelwijze?
  • Je kwaliteiten en valkuilen bij begeleiden van verlies
  • Nabij zijn bij verlies: wat kan steunend of troostend zijn en wat kan de ander als storend ervaren?

Begeleiden bij verlies: coachingsvaardigheden

  • Actief luisteren
  • Innerlijke ruimte creëren
  • Vragen stellen ‘onder de waterspiegel’
  • Uitstellen en doseren van oplossingen en adviezen
  • Gevoelsreflectie en feedback geven

Mijn werkwijze

Mijn workshops en trainingen Verlies begeleiden geef ik vanuit de Presentiefilosofie.

De trainingen zijn praktijkgericht en bieden je de gelegenheid om te oefenen, zowel  met voorbeelden die je zelf inbrengt als aan de hand van aan de praktijk gerelateerde, fictieve casuïstiek. Als werkvormen zet ik meditatieve oefeningen in en bespreek je dilemma’s en opdrachten in kleine groepen. Tijdens de training ontvang je relevante achtergrondinformatie over het thema verlies en rouw. Ik maak hierbij gebruik van actuele inzichten over verlies en rouw.

Bij deze training werk ik samen met professionele trainingsacteurs. Zij zijn in staat om feilloos hun gedrag in de simulatie af te stemmen op je leervraag en je gerichte feedback te geven.

Vorm en duur

De duur van de training hangt nauw samen met de beoogde resultaten. Mogelijke vormen: workshops van een dagdeel en een- en tweedaagse trainingen.

Meer informatie over mogelijkheden en tarieven en voor het maken van een afspraak met Ellen Joormann.